Wspomaga spalanie tłuszczu, potrafi zniszczyć szkodliwe mikroorganizmy, a nawet poprawić poziom cholesterolu. Stosowany w kuchni i przy pielęgnacji ciała. Jest nie tylko pyszny i aromatyczny. Jednak to właściwości zdrowotne oleju kokosowego czynią go wyjątkowym tłuszczem. Co więcej, zastosowanie oleju kokosowego jest niezwykle szerokie. 

Jakiś czas temu naukowców zaciekawiło, dlaczego niektóre społeczeństwa wysp Pacyfiku są tak zdrowe i nie chorują na choroby serca. Okazało się, że swoje wyśmienite zdrowie zawdzięczają między innymi olejowi kokosowemu, który stanowi tam podstawę diety (wraz z innymi przetworami kokosowymi), a dokładniej –  niezwykłemu profilowi zawartych w oleju kokosowym tłuszczy. Kalorie spożywane przez mieszkańców wyspy Tokelauans, aż w 60% pochodzą z kokosów. Zajadają się oni nasyconymi kwasami tłuszczowymi, które powinny negatywnie wpływać na układ krążenia. Jednak zdrowie mieszkańców tej wyspy jest w doskonałej kondycji i jak wykazało jedno z badań, na próżno szukać wśród mieszkańców wyspy Tokelauans chorób związanych z układem krążenia.

Czy to nie dziwne, że populacja jedząca najwięcej tłuszczów nasyconych na świecie nie choruje na serce i nie ma problemu z cholesterolem?

Ogólnie rzecz biorąc, tłuszcze można podzielić na dwie grupy: nienasycone i nasycone. Pierwsze przywykło się uważać za zdrowe, pochodzące z olejów roślinnych, drugie zaś – o pochodzeniu zwierzęcym – za szkodliwe dla organizmu (szczególnie, gdy spożywa się je w dużych ilościach). Jednak olej kokosowy wyłamuje się z tego schematu. Zawarte w nim tłuszcze mają łańcuchy węglowe średniej długości (tzw. Tłuszcze MCT), które od kilku lat znajdują się pod lupą naukowców.

Pierwsze badania, przeprowadzane na zwierzętach i ludziach, wykazują, że tłuszcze MCT są zdrowe i łatwo przyswajalne. Wśród ich właściwości można wymienić spalanie tkanki tłuszczowej brzusznej, czyli tej najbardziej niebezpiecznej dla zdrowia. MCT są też wchłaniane bezpośrednio z przewodu pokarmowego do naczyń krwionośnych, a jednocześnie zwalniają perystaltykę jelit – to znaczy, że Twój organizm zyskuje więcej czasu, by wchłonąć wszystkie substancji odżywcze z pożywienia.

Olej kokosowy – działanie

Olej kokosowy jest bardzo zdrowym tłuszczem i najlepszym źródłem tłuszczów średniołańcuchowych. Na tym jednak nie kończy się jego prozdrowotny skład. Dzięki zawartości kwasu laurynowego i kaprylowego ma działanie antybakteryjne i przeciwwirusowe – można powiedzieć więc, że działa jak naturalny antybiotyk. Pomaga także pozbyć się z organizmu drożdżaków, których można nabawić się właśnie wskutek zażywania antybiotyków. Olej kokosowy to także bogate źródło przeciwutleniaczy: tokoferoli i polifenoli, a także witamin.

Ponieważ to tłuszcz pochodzenia roślinnego, nie przyczynia się do gromadzenia złego cholesterolu, wspomaga także wydalanie „złych” tłuszczów z organizmu. Świetnie oczyszcza.

Jedno z przeprowadzonych badań wykazało, że spożywanie tłuszczy MCT prowadzi do znacznej poprawy funkcjonowania mózgu u osób z wczesną chorobą Alzheimer’a.

Zastosowanie oleju kokosowego jako kosmetyku

Wszystkie wymienione wyżej właściwości dotyczą oleju kokosowego stosowanego w kuchni. Jednak właściwości zdrowotne oleju kokosowego są znacznie szersze. To także świetny kosmetyk, który możesz stosować bezpośrednio na skórę i włosy. Można użyć go jako maseczkę: płynny olej kokosowy należy dokładnie rozprowadzić na długościach włosów, zaczynając kilka centymetrów od skóry głowy. Aby uzyskać jak najlepsze rezultaty, taką maskę należy pozostawić na włosach przez całą noc, a następnie umyć rano całe włosy delikatnym szamponem. Osoby o włosach rozdwajających się na końcach mogą stosować olejek z kokosa jako serum: niewielką ilość oleju należy wmasować w suche, umyte końcówki i pozostawić.

Dzięki olejowi kokosowemu kondycja włosów bardzo szybko się poprawia, sprawia, że wyglądają na zdrowe i mocne, pięknie błyszczą. Są nawilżone i dzięki temu zyskują odporność na zniszczenia.

Olej kokosowy świetnie wpływa także na skórę. Można posmarować nim usta i skórę twarzy i traktować jako krem – całkowicie naturalny i o pięknym zapachu. Dzięki jego właściwościom przeciwzapalnym, można używać go przy atopowym zapaleniu skóry, a zawarte w nim antyoksydanty pomogą w walce ze zmarszczkami. Olej kokosowy chroni także skórę przed promieniowaniem UV. Jedno z przeprowadzonych badań dowiodło, że olej kokosowy działa jak naturalny krem przeciwsłoneczny blokując 20% promieni UV, naturalnie!

Olej kokosowy – zastosowanie w kuchni

Wyżej opisywałem właściwości zdrowotne oleju kokosowego, teraz zaś podpowiem, w jaki sposób włączyć go do codziennej diety. Oleju kokosowego możesz używać tak samo jak każdego innego tłuszczu – to znaczy, że możesz posmarować nim kanapki jak masłem albo dodać do zupy. Nie wyobrażam sobie curry bez dodatku oleju kokosowego. Jest wartościowym dodatkiem do ciast i muffinów, a także cudownym składnikiem wielu koktajli. Charakterystyczny, kokosowy smak świetnie podkreśla dania kuchni tajskiej, ale jest także ciekawym twistem w typowych, polskich daniach. A ponieważ jest zdrowy i modny, na blogach kulinarnych można znaleźć mnóstwo przepisów na dania go zawierające.

Można też na nim smażyć, ale wówczas najlepiej wybrać olej kokosowy rafinowany. Na półkach sklepowych mamy bowiem aż trzy typy oleju kokosowego.

Rafinowany, nierafinowany czy virgin?

Zdrowotne właściwości oleju kokosowego są bezpośrednio zależne od sposobu, w jaki olej ten został wyprodukowany. Olej kokosowy virgin od setek lat pozyskiwany jest w ten sam sposób: świeże i dojrzałe jądra kokosa fermentuje się, odwirowuje i ogrzewa, by odparować wodę. Tylko ten sposób gwarantuje zatrzymanie wszystkich składników bioaktywnych (jak witaminy i kwasy), dzięki którym kokos jest tak zdrowy.

Olej nierafinowany pozyskuje się już nie ze świeżych kokosów, ale z suszonych. Jego właściwości również mogą być bardzo dobre, ale tutaj wiele zależy już od zastosowanych metod, jakości użytych owoców, a także środowiska zewnętrznego.

Najmniej zdrowym jest olej rafinowany, ponieważ do jego wytworzenia niezbędna jest wysoka temperatura, która niszczy witaminy i antyoksydanty, ale pozostawia niezmieniony profil tłuszczowy (czyli taki rafinowany olej kokosowy to nadal zdrowe MCT). Wykorzystuj go więc do smażenia potraw – przy wysokiej temperaturze substancje bioaktywne i tak giną, nawet jeżeli chciałbyś smażyć na najdroższym oleju virgin. Olej rafinowany jest zaś znacznie tańszy.

Olej kokosowy ma niską temperaturę dymienia, co oznacza, że nie nadaje się do smażenia w głębokim tłuszczu. Nie powinno się go używać przy temperaturach powyżej 180°C.

Ile można jeść oleju kokosowego

Chociaż jest bardzo zdrowy, a właściwości zdrowotne oleju kokosowego są potwierdzone, olej to nadal tłuszcz i powinno się go spożywać z umiarem – nie więc niż 2 – 4 łyżeczki dziennie. Poza tym, warto go stosować razem z innymi zdrowymi tłuszczami np. oliwą z oliwek czy olejem rzepakowym. Olej kokosowy nie zawiera w ogóle kwasów Omega-3, dlatego należy szukać innego ich źródła w diecie.

A jak Ty wykorzystujesz olej kokosowy?